Học tiếng Anh khi lớn tuổi và học từ bé khác nhau thế nào?
Nhiều người nghĩ rằng học tiếng Anh chỉ cần có giáo trình và chăm chỉ là đủ. Nhưng thực tế, người lớn và trẻ em học tiếng Anh theo hai cách hoàn toàn khác biệt. Sự khác nhau này đến từ khả năng tiếp thu ngôn ngữ, nền tảng tâm lý, nhu cầu sử dụng và cả phương pháp học.
Hiểu đúng sự khác biệt sẽ giúp phụ huynh chọn lộ trình học hiệu quả cho con, và giúp người lớn không còn mặc cảm hay tự ti khi học lại từ đầu.
1. Hình thức học: học tự nhiên và học có ý thức
Trẻ em học tiếng Anh theo cách tự nhiên
- Trẻ tiếp cận tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ thứ hai.
- Học qua nghe – nói – nhìn – cảm nhận.
- Không cần hiểu ngữ pháp nhưng vẫn dùng đúng nhờ “thấm” từ ngữ cảnh.
Người lớn học tiếng Anh bằng tư duy phân tích
- Học qua chữ viết, quy tắc, giải thích.
- Phải hiểu cấu trúc rồi mới dám nói.
- Hay dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh, nên phản xạ chậm hơn.
Đây là lý do trẻ học tốt qua trò chơi, hình ảnh, video, còn người lớn cần giáo trình rõ ràng, ghi chú và ví dụ cụ thể.
3. Nội dung, phương pháp và tâm lý học khác nhau
Yếu tố | Trẻ em | Người lớn |
---|---|---|
Tiếp thu | Dễ dàng, tự nhiên, không áp lực | Dễ bị phân tâm, lo lắng, sợ sai |
Phương pháp | Học qua hình ảnh, âm thanh, vận động | Học qua lý thuyết, bài tập, phân tích |
Mục tiêu | Làm quen, phản xạ, phát âm chuẩn | Giao tiếp công việc, thi chứng chỉ |
Ngữ âm | Có thể phát âm tốt nếu môi trường chuẩn | Dễ sai do ảnh hưởng tiếng mẹ đẻ |
Thời gian học | Có thể học dài hạn, đều đặn mỗi ngày | Phải linh hoạt vì công việc, gia đình |
4. Vấn đề phát âm: khác biệt lớn nhất giữa người lớn và trẻ em
Phát âm là một trong những rào cản lớn nhất với người học tiếng Anh – và sự khác biệt giữa người lớn và trẻ em trong vấn đề này rất rõ ràng.
Trẻ em:
- Não bộ trẻ có khả năng xử lý và phân biệt âm thanh rất nhanh và nhạy.
- Dễ dàng bắt chước ngữ điệu, phát âm đúng từ sớm nếu được nghe mẫu chuẩn.
- Không cần học bảng IPA, chỉ cần được tiếp xúc tiếng Anh trong môi trường chuẩn có giáo viên chuẩn, chương trình bài bản đúng trình độ, là trẻ sẽ “ngấm” và phát âm đúng tự nhiên.
Người lớn:
- Đã quen với hệ thống âm của tiếng mẹ đẻ, nên rất dễ bị “nhiễm” âm Việt khi nói tiếng Anh.
- Dễ bị sai âm gió, âm cuối, trọng âm và ngữ điệu.
- Cần học IPA bài bản để phân biệt và luyện lại từng âm.
- Khi sai phát âm, người lớn dễ bị ngại sửa – lâu ngày thành thói quen sai khó sửa.
⛔ Đây là lý do nhiều người học tiếng Anh 5 – 10 năm vẫn không nghe và nói tốt vì không sửa được phát âm từ đầu.
Ngoài các yếu tố dễ thấy như phát âm chuẩn và phản xạ tự nhiên, còn nhiều lợi thế não bộ và tâm lý khiến việc học tiếng Anh sớm ở trẻ vượt trội hơn người lớn:
Một số khác biệt đáng chú ý:
- Não bộ trẻ em phát triển mạnh về ngôn ngữ từ 0–10 tuổi, giúp trẻ “thấm” tiếng Anh mà không cần nỗ lực ghi nhớ.
- Trẻ không có rào cản tâm lý như ngại nói, sợ sai, không sợ bị đánh giá.
- Không bị ảnh hưởng bởi tiếng mẹ đẻ như người lớn, nên dễ nói đúng ngữ điệu và âm gốc.
- Thời gian học linh hoạt hơn, có thể tiếp xúc tiếng Anh hàng ngày qua nhiều hình thức: chơi, nghe nhạc, xem phim, kể chuyện…
- Khả năng ghi nhớ và bắt chước cao hơn nhiều lần, giúp trẻ nhanh chóng làm quen với từ vựng và mẫu câu.
⏩ Trong khi đó, người lớn thường:
- Dễ phân tâm bởi công việc, cuộc sống.
- Phải học có mục tiêu (thi chứng chỉ, giao tiếp công việc…) nên ít thời gian làm quen tự nhiên.
- Dễ nản khi không thấy tiến bộ nhanh.
Chính vì thế, giai đoạn mầm non và tiểu học chính là thời điểm vàng để bắt đầu học tiếng Anh.
Các nghiên cứu về ngôn ngữ học chỉ ra rằng giai đoạn vàng để học ngôn ngữ là trước 10 tuổi – khi não bộ của trẻ còn mềm dẻo và tiếp nhận ngôn ngữ mới một cách tự nhiên như tiếng mẹ đẻ.
- Trẻ không bị giới hạn bởi nỗi sợ sai, ngại nói như người lớn.
- Dễ bắt chước ngữ điệu, giọng nói, âm thanh chuẩn xác.
- Có thể học thông qua hình ảnh, âm thanh, trò chơi mà vẫn ghi nhớ lâu và phản xạ tốt.
Ngược lại, người lớn thường gặp rào cản:
- Phát âm bị ảnh hưởng bởi tiếng mẹ đẻ.
- Tâm lý sợ sai, ngại nói, thiếu thời gian.
- Khả năng hấp thu ngôn ngữ mới giảm dần theo độ tuổi.
Chính vì vậy, đầu tư cho trẻ học tiếng Anh sớm không chỉ giúp con phát âm chuẩn, phản xạ nhanh mà còn hình thành tư duy ngôn ngữ từ nhỏ – nền tảng để học tốt tất cả các môn học khác trong tương lai.
5. Trẻ học để làm quen – người lớn học để ứng dụng
- Trẻ học tiếng Anh giống như đang “chơi” và làm quen với ngôn ngữ mới.
- Người lớn học để giao tiếp, làm việc, thi cử, nên thường học có mục tiêu cụ thể và áp lực hơn.
- Vì vậy, người lớn cần môi trường luyện tập linh hoạt, cá nhân hóa hơn để duy trì động lực.
6. Học đúng phương pháp với Ewise – Cho cả trẻ em và người lớn
Tại Ewise, chương trình học tiếng Anh được thiết kế khác biệt cho từng đối tượng:
Với trẻ em:
- Học qua hình ảnh – âm thanh – game tương tác.
- Luyện nghe – nói trước, sau đó mới đọc – viết.
- Phát âm tự nhiên theo giọng bản ngữ từ sớm.
Với người lớn:
- Học theo lộ trình cá nhân hóa (giao tiếp, phát âm, chứng chỉ…)
- Có giáo viên chỉnh phát âm, trợ giảng hỗ trợ ngoài giờ.
- Luyện nói với AI 24/7, tạo môi trường tiếng Anh như đang sống ở nước ngoài
Không có cách học tiếng Anh nào đúng cho tất cả mọi người. Mỗi độ tuổi có đặc điểm khác nhau, và việc thiết kế nội dung học phù hợp là chìa khóa quan trọng nhất.
Dù bạn là người lớn đang học lại từ đầu, hay phụ huynh đang tìm lộ trình cho con, tại Ewise bạn sẽ được học theo lộ trình cá nhân hóa phù hợp nhất với chính mình.
📞 Đăng ký học thử miễn phí tại:
Zalo/Hotline: 0869 084 206
Website: https://ewise.edu.vn